Over wat gaat dit artikel?
Indien u naar aanleiding van de verkoop van niet-financiële vaste activa, in het kader van uw bedrijfsvoering, meerwaarden realiseert, zullen die in principe mede het belastbaar inkomen uitmaken. Hoewel dit zowel voor de vennootschappen als voor de eenmanszaken geldt is dit slechts voor de vennootschappen interessant aangezien in de personenbelasting de meerwaarden op materiële vaste activa (inrichting, gebouwen, meubilair en dergelijke meer) afzonderlijk belastbaar zijn aan 16,5% personenbelasting verhoogd met gemeentebelasting. Tevens bestaat de mogelijkheid dat u ook bijkomende kwartaalbijdragen dient te betalen.
We beperken ons dus tot de gespreide belasting in hoofde van een vennootschap.
Over welke activa gaat het precies?
Materiële- of immateriële vaste activa. Geen financiële vaste activa.
Voorbeelden van materiële vaste activa: onroerend goed, materieel, inrichting, meubilair en dergelijke meer.
Voorbeelden van immateriële vaste activa: niet tastbare elementen zoals merken, patenten, licenties, concessies in zover deze waardeerbaar zijn (principieel maximaal 5 jaar af te schrijven).
Wat is een meerwaarde?
Het kan zowel gaan om vrijwillig verwezenlijkte meerwaarden (verkoop, inbreng, ruil) als de gedwongen meerwaarden (onteigening, schadegevallen en dergelijke meer, kortom buiten de wil van de vennootschap).
De meerwaarde wordt bepaald door het verschil te maken tussen de realisatieprijs (verkoop, vergoeding, na aftrek van de verkoopkosten…) en de boekhoudkundige waarde op het ogenblik van de verkoop. Deze boekhoudkundige waarde is meestal de historische aankoopprijs verminderd met de geboekte afschrijvingen.
Wat is het normale belastingregime voor de meerwaarden?
De winst die de vennootschap maakt op de realisatie van materiële of immateriële vaste activa maakt in principe deel uit van de jaarlijkse belastbare basis en geeft (meestal) aanleiding tot betaling van vennootschapsbelasting van 20 of 25% en (minstens) 15% bij een uitkering aan de aandeelhouder (tarief afhankelijk van bepaalde parameters, zie ook verder).
De mogelijkheid van de gespreide belasting
Hoofdregel
Bij herbelegging/herinvestering van een bedrag gelijk aan de verkoopwaarde van die activa, kan in bepaalde gevallen het fiscaal regime van gespreide meerwaarde taxatie worden toegepast.
De onderneming wordt dan niet onmiddellijk belast op de volledige meerwaarde, maar geleidelijk over een aantal belastbare tijdperken in verhouding tot de afschrijvingen die op de als herbelegging geldende activa worden aangenomen.
Als er niet op tijd wordt herbelegd, wordt echter de hele meerwaarde belast als winst van het jaar waarin de termijn is verstreken. Het uitstel van belasting wordt dan extra aangerekend met nalatigheidsinteresten van 4% op jaarbasis.
Voorwaarden
- Het actiefbestanddeel waarop de meerwaarde wordt gerealiseerd moet minstens vijf jaar worden gebruikt in de onderneming voor de uitoefening van de beroepsactiviteit.
- Het actiefbestanddeel waarop de meerwaarde wordt gerealiseerd moet minstens vijf jaar worden gebruikt in de onderneming voor de uitoefening van de beroepsactiviteit.
- De volledige verkoopprijs (of ontvangen schadevergoeding) van dit activum moet worden herbelegd in afschrijfbare immateriële of materiële vaste activa die in een lidstaat van de Europese Economische Ruimte worden gebruikt voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid.
- Er kan herbelegd worden in meerdere activa. In dit geval vangt de gespreide belasting reeds aan in het belastbare tijdperk waarin voor de eerste keer wordt afgeschreven op herbeleggingsactiva.
- De herbelegging moet gebeuren binnen volgende termijn:
- vrijwillige meerwaarden: binnen drie jaar vanaf de eerste dag van het boekjaar waarin de meerwaarde werd gerealiseerd. Deze termijn bedraagt vijf jaar bij herbelegging in onroerende goederen en, bovendien mag de termijn voor herbelegging beginnen vanaf de eerste dag van het voorlaatste belastbaar tijdperk dat dit van de verwezenlijking van de meerwaarde voorafgaat;
- gedwongen meerwaarden: binnen drie jaar na verstrijken van het boekjaar waarin de schadevergoeding is ontvangen.
- De herbelegging moet steeds gaan om afschrijfbare materiële of immateriële activa, die u voor uw beroepswerkzaamheid gebruikt. Het is niet nodig dat u de wederbelegde activa in België gebruikt. EER geldt ook.
- Hou er rekening mee dat het aandeel van de grond bij de herbelegging in een onroerend goed niet in aanmerking komt aangezien die niet afschrijfbaar is.
- Waar meestal de personenwagens van deze soort voordelen uitgesloten worden is dit hier niet het geval. Hou wel rekening met de fiscale aftrekbeperking ook op de afschrijvingen en dus het relatief minder aantrekkelijk in aanmerking komen als herbelegging.
Wat is uiteindelijk het voordeel van de gespreide belasting?
Als aan de voorwaarden wordt voldaan, zal de vennootschap slechts geleidelijk belast worden op de volledige meerwaarde over een aantal belastbare tijdperken naar verhouding tot de afschrijvingen die op de als herbelegging geldende activa worden aangenomen.
De periode waarover de gespreide belasting plaatsvindt, valt met andere woorden samen met de afschrijvingsannuïteiten voor die herbelegde activa.
Wat als de voorwaarden uiteindelijk niet worden nageleefd?
Wanneer de vennootschap niet tijdig wederbelegt zal het geheel van de meerwaarde beschouwd als belastbare winst van het tijdperk waarin de beleggingstermijn is verstreken. Per jaar is dan een nalatigheidsintrest van 4% per jaar verschuldigd als sanctie.
Bij vervreemding van de voor herbelegging dienende activa, bij buitengebruikstelling of bij stopzetting wordt het eventuele saldo in dat jaar in een keer belast.
Conclusie
Het is ontegensprekelijk een niet te versmaden mogelijkheid voor de vennootschappen die vrijwillige of gedwongen (relatief) belangrijke meerwaarden op materiële of immateriële activa verkrijgen om de belastingdruk op die meerwaarde aanzienlijk te verlagen. Aangezien u door het louter realiseren van de meerwaarde meestal toch het maximaal tarief van de vennootschapsbelasting betaalt is het voordeel des te groter. Herinner u dat de herbelegging minstens gelijk moet zijn aan de verkoopwaarde van het goed waarop de meerwaarde werd gerealiseerd!
De besparing hangt, buiten het bedrag van de belastbare meerwaarde zelf, natuurlijk af van de afschrijvingsduur van de activa die als herbelegging worden aangewend en dus de daaraan gekoppelde spreiding van de belasting. Wanneer het onroerende goederen betreft is de uiteindelijke reductie van de belastingdruk bijvoorbeeld aan geactualiseerde waarde bijna de helft.
Wij besparen u natuurlijk de boekhoudkundige en fiscale verplichtingen (276K bij aangifte)
Telkens er een relatief belangrijke meerwaarde wordt gerealiseerd moet dan ook bekeken worden of het zinvol is de gespreide taxatie te overwegen, zeker voor vennootschappen. Kennis van uw vermoedelijke investeringspolitiek is dus best belangrijk.
Vraag Accountancy Kava u bij te staan als uw partner in al die overwegingen.