Duurzaam ondernemen, ook als kmo

We kunnen er niet omheen: onze wereld verandert, en onze welvaart heeft een grote impact op onze planeet. Duurzaamheid is hét gespreksonderwerp. Europa legt een duurzaamheidsrapportering op aan grote bedrijven, maar ook de kmo zal hier gevolgen van ondervinden. Weer een regelgeving erbij, hoor ik je denken. Maar misschien kan het ook geen kwaad om hier eens bij stil staan, want duurzaam ondernemen kan ook een kans betekenen.

Duurzaamheid is een zeer ruim begrip, maar is terug te herleiden tot drie componenten:

• Mens (people)
• Milieu (planet)
• Economie (profit)

In een duurzame wereld zijn deze drie componenten in balans. De Verenigde Naties omschreef het in 1987 zo: “Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien.”

Op organisatieniveau wil duurzaam ondernemen zeggen dat je producten of diensten aanbiedt om aan de behoeften van de klant te voldoen, zonder dat je hierbij andere mensen en de natuur bij benadeelt. En dit op lange termijn.

Voor ondernemingen werd er een duurzaamheidsrapportering in het leven geroepen. Zoals je in de titel kan lezen, gaat dit gepaard met een heleboel afkortingen. We loodsen je er door zodat je mee bent met de voornaamste begrippen, zonder volledig in detail te gaan.

We beginnen met ESG. Dit is een kader om duurzaamheid vorm te geven. “ESG” zijn de eerste letters van de 3 kernthema’s.

• Environment (Milieu): Wat doet de organisatie om goed voor het milieu te zorgen?
  • Hoe zorg je voor een klimaatvriendelijke werking?
  • Wat doe je om de CO2-uitstoot te verminderen?
  • Hoe ga je om met afvalstromen, energie- en grondstoffenverbruik?
  • Hoe zorg je voor de instandhouding van de biodiversiteit, lucht- en waterkwaliteit?
  • …
• Social (Maatschappij): Wat is de relatie met de stakeholders en de bredere samenleving?
  • Heb je voldoende aan voor de werkomgeving en een gezonde en veilige werkplek?
  • Hoe ga je om met diversiteit en inclusiviteit?
  • Hoe vergroot je de betrokkenheid van je werknemers?
  • Hoe ga je om met gegevensbescherming, privacy, mensenrechten, arbeidsnormen, …?
  • Ben je maatschappelijk betrokken?
• Governance (Beleid): Wat is de interne structuur en werking van jouw bedrijf?
  • Ga je ethisch te werk?
  • Ben je transparant?
  • Wat doe je corruptie te voorkomen?
  • Hoe waarborg je investeringen?  

Hieruit heeft Europa rapporteringstandaarden afgeleid. Deze noemen we ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Er zijn 12 standaarden, waarvan 2 algemene (ESRS 1 en ESRS 2). De andere 10 hebben betrekking op de ESG (Milieu: E1-E5; Sociaal: S1-S4; Governance: G1).

Deze standaarden vormen het kader voor de CSRD-regelgeving. CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive en is een niet-financiële rapportering opgelegd vanuit de EU en gaat over duurzaamheidspraktijken en -prestaties. De rapportering is verplicht voor beursgenoteerde onderneming en breidt uit naar alle grote ondernemingen en beursgenoteerde bedrijven.

Je denkt dus misschien dat dit niet zo snel van toepassing zal zijn op jou als apotheker, arts of medisch professional omdat je als kmo niet onder deze verplichting valt, maar de CSRD rapportering omvat de volledige waardeketting van de onderneming. Dus ook leveranciers, klanten, … van deze grote ondernemingen worden onder de loep genomen. En zo is het mogelijk dat je toch gecontacteerd zult worden om informatie aan te leveren, ondanks het feit dat u niet onder de CSRD-verplichting valt.

Ook al moet je dan zelf geen CSRD-rapportering opstellen, het loont zeker de moeite om er toch eens bij stil te staan. Voor kmo’s die niet aan de rapporteringsverplichting moeten voldoen, werd de VSME-richtlijn uitgewerkt ((Voluntary Sustainability Reporting Standard for non-listed SMEs of standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage van niet beursgenoteerde kmo’s). Deze richtlijn is nog in volle ontwikkeling, maar belooft een gestroomlijnde en vereenvoudigde duurzaamheidsrapportering te worden. Zo kunnen ook kleine en middelgrote ondernemingen een vorm van rapportering op een vrijwillige manier implementeren.

Er zullen verschillende modules voorzien worden. De eerste basismodule is voornamelijk bedoeld voor kmo’s die inzichten willen verwerven in hun duurzaamheid en deze meer willen integreren in hun rapportering. Het bevat de voornaamste eisen rond ESG en is toegankelijk ook al ben je hier nog niet mee vertrouwd.

Misschien heb je in eerste instantie niet veel zin in extra administratie en laat je dit vrijwillig rapport liever voor wat het is, maar deze rapportering kan zeker nuttig zijn. Duurzaamheid kan op deze manier meer en meer verweven worden je dagelijks beleid. Dat kan gaan van ecologische energiebeheer tot het versterken van je sociale impact. Het kan je op termijn geld besparen en het kan je een strategisch voordeel opleveren. Denk maar aan volgende voordelen:

• Je bent voorbereid op vragen van CSRD-plichtige bedrijven;
• Je bent voorbereid op andere toekomstige oplegde rapporteringen rond duurzaamheid;
• Het verwerft inzichten over risico’s en opportuniteiten;
• Je communiceert transparant naar klanten, leveranciers, investeerders, …

Vaak denken we aan grote dingen als het gaat om duurzaamheid: investeringen om energie-efficiënt te zijn, enkel aanbieden van 100% duurzame producten, … Het lijkt onmogelijk om die omslag meteen te maken, dus begin je er vaak niet aan. Het is goed om ambitieus te zijn op lange termijn, maar verandering zit ook in de kleine dingen. Kijk eens naar de koffie die je drinkt of de zeep die je gebruikt. Duurzaam werken staat vaak ook gelijk aan slimmer werken, door bijvoorbeeld digitale oplossingen efficiënt in te zetten.

Gebruik ook de verplichte CSRD- en de vrijwillige VSME-rapportering om te weten met wie je in zee gaat. Deze rapportering is in het leven geroepen om meer transparantie te hebben over hoe duurzaam andere partijen werken. Door te kiezen voor een leverancier die ook bewuste keuzes maakt, maak ook jij weer een verschil.

Zo zet ook jij je eerste stappen naar duurzaam ondernemen. Waarschijnlijk ben je er al meer mee bezig dan je zelf denkt als je alles eens op een rijtje zet.

Wist je dat in Yuki ook een duurzaamheidsmonitor te vinden is. Je kan dit terugvinden via de tegel Boekhouding en dat al vanaf de small bundle. Yuki bepaalde in samenwerking met SmartTrackers een aantal rekeningen waarvan ze het bedrag in euro nauwkeurig kunnen omzetten naar CO2-uitstoot. Neem zeker eens een kijkje hoe dat er voor jouw onderneming uitziet. We zijn benieuwd naar jullie mening hierover.

Er zijn waarschijnlijk voor jou veel nieuwe begrippen gevallen. We vatten hieronder nog eens één en ander samen.

Duurzaamheid is gebaseerd op drie pijlers, namelijk Milieu, Sociaal en Beleid (ESG). Voor grote ondernemingen is er een verplichte rapportering (CSRD) en voor kmo’s is de rapportering vrijwillig en beperkter (VSME).

Zet de rapportering over duurzaamheid in als voordeel: het zorgt voor transparantie en inzichten in opportuniteiten. Het bereidt je voor op een toekomst waarin het onderwerp “duurzaamheid” nog meer op de voorgrond zal komen.